સરગવો સ્વાદમાં તૂરો અને કડવો હોય છે, એની સાથે સાથે એ અનેક રોગોનો નાશ કરનાર પણ છે, આજે આપણે જાણીશુ તેના ઔષધીય ઉપયોગો અને ફાયદા. માથાના વાળથી લઈને પગની પાની સુધીના 100 કરતા પણ વધારે રોગને દૂર કરવામાં આ ચૂર્ણ ઉપયોગી છે. આજે આપણે જાણીશુ સરગવાના પાન ના ફાયદા, Sargava Na Pan Na Fayda in Gujarati, Drumstick leaves Benefits in Gujarati.
સરગવાને તો લગભગ બધા જ જાણતા જ હશે. સરગવાની સિંગ નો ઉપયોગ આપણે શાક બનાવવા માટે કરીએ છીએ. સરગવો ખાવામાં ખુબ જ સ્વાદિષ્ટ હોય છે.આથી સરગવો બધાને ભાવે છે. સરગવો આપણા શરીર માટે ખુબ જ ફાયદાકારક છે. સરગવામાં પ્રોટીન, એમીનો એસિડ,બીટા કે્રોટીન જેવા પોષક તત્વો આવેલા હોય છે. સરગવાના પાનને અથવા તો તેના પાવડરને શાકમાં ઉમેરવામા આવે છે. સરગવો બે પ્રકારના જોવા મળે છે. મીઠો સરગવો અને બીજો કારેલીયો સરગવો.. જેમાં કારેલીયો સરગવો સ્વાદમાં કડવો હોય છે - Drumstick leaves Benefits in Gujarati
સરગવાની સિંગનો પાવડર બનાવવાની રીત :-
સરગવાની સિંગને તોડીને તેને સાફ કરીને સૂકવવામાં આવે છે. સરગવાની સિંગ સુકાઈ જાય પછી તેનો પાવડર બનાવવામાં આવે છે. આ પાઉડર તમને વજન ઘટાડવા માટે, વાળ લાંબા કરવા માટે તેમજ હેલ્થી ત્વચા રાખવા માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે. આ પાવડર નું સેવન કરવાથી શરીર માંથી ઝેરી તત્વો નો નાશ થાય છે અને પાચનશક્તિમાં વધારો થાય છે.આ પાવડર ના સેવનથી અનિદ્રા દૂર થાય છે તેમજ કામોતેજના પણ વધે છે.શરીરના હાડકા ને પણ મજબૂત બનાવે છે અને કેન્સર જેવા રોગો સામે પણ રક્ષણ આપે છે. સરગવાની શીંગના ફાયદા
સરગવાના પાનનો પાવડર બનાવવાની રીત :-
સૌ પ્રથમ સરગવાના પાનને તોડીને સ્વચ્છ પાણીથી ધોઈ લો. ત્યારબાદ તેને તડકામાં સૂકવવા માટે મુકો. જયારે આ પાન સુકાઈ જાય ત્યારબાદ તેને મિક્ષર માં ક્રશ કરી લો.. તો તૈયાર છે સરગવાના પાન નો પાવડર. આ પાવડર તમે એક કાચ ની એર ટાઇટ બરણીમાં ભરી લો.આ પાવડર ને તમે પાણી અથવા તો દૂધ સાથે નિયમિત લઇ શકો છો. આવી જ રીતે તમે સરગવાના ફૂલ અને તેની છાલનો પણ પાવડર ઘરે બનાવી શકો છો. સરગવાના પાનના ફાયદા
સરગવાનને લેટિનમાં મોરિંગા ઓલિફેરા કહેવામાં આવે છે, અંગ્રેજીમાં તેને Drum Stick કહે છે. આ સરગવો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ઔષધીય ગુણો ધરાવે છે, તેથી તેનો ઉપયોગ ઘણા રોગોની સારવારમાં થાય છે. અમે અહીં સરગવાના ફાયદા વિશે જણાવી રહ્યા છીએ - Sargava Na Fayda in Gujarati
સરગવાના ઉપયોગી ફાયદા | Moringa Benefits, Drumstick leaves Benefits in Gujarati
માથાના દુખાવામાં રાહત આપે છે :-
સરગવાના મૂળના રસમાં સમાન માત્રામાં ગોળ ભેળવીને ગાળીને નાકમાં 1-1 ટીપું નાખવાથી માથાનો દુખાવો મટે છે. સરગવાના પાનના રસમાં એક વાટકી કાળા મરી ભેળવીને માથાની ચામડી પર લગાવવાથી માથાના દુખાવામાં આરામ મળે છે. સરગવાના પાનને થોડા પાણીમાં નાખીને લેપ બનાવી ને લગાવવાથી શરદી અને ફ્લૂના કારણે થતા માથાના દુખાવામાં આરામ મળે છે.
રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે :-
જો કોઈ વ્યક્તિમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઓછી હોય તો બીમાર થવાની શક્યતા વધી જાય છે. સરગવાને આહારમાં સામેલ કરવાથી શરીરની રોગો સામે લડવાની ક્ષમતા વધે છે. સરગની શિંગ અને તેના પાંદડા રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે. તેના સેવન થી શરીર ને ભરપૂર એનર્જી મળી રહે છે
શુક્રાણુઓની સંખ્યામાં વધારો અને શારીરિક શક્તિમાં વધારો કરે છે :-
સરગવાનના નિયમિત સેવનથી શુક્રાણુઓની સંખ્યા વધે છે અને શુક્રાણુઓની ગતિશીલતા પણ વધે છે. સરગવામાં ઝિંક હોય છે જે મજબૂત શિશ્ન બનાવવા માટે ફાયદાકારક છે. સરગવો શુક્રાણુઓની સંખ્યા અને ગુણવત્તા સુધારે છે અને વીર્યને ઘટ્ટ કરે છે. મહિલાઓ દ્વારા તેના સેવનથી માસિક ધર્મની સાથે-સાથે ગર્ભાશયની સમસ્યા પણ દૂર થાય છે.
નવજાત શિશુ માટે પણ ઉપયોગી છે :-
સરગવાની સીંગમાં કેલ્શિયમ હોય છે, જે બાળકો માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે, કારણ કે તે હાડકાં અને દાંત બંનેને મજબૂત બનાવે છે. તેને સગર્ભા સ્ત્રીને ખવડાવવાથી તેના ગર્ભમાં રહેલા બાળકને પૂરતું કેલ્શિયમ મળે છે. જેનાથી બાળક સ્વસ્થ રહે છે. તેમાં આયર્ન, મેગ્નેશિયમ અને ફોસ્ફરસનું ઉચ્ચ સ્તર પણ હોય છે. જે શરીરને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે - સરગવાના ફાયદા
બ્લડ પ્રેશર ને ઓછું કરે છે :-
ઉચ્ચ પોટેશિયમ ધરાવતા ફળો અને શાકભાજી હાઈ બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. અન્ય લીલા શાકભાજીની જેમ સરગવા માં પણ પોટેશિયમ, વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. સરગવામાં કેળા કરતાં ત્રણ ગણું વધુ પોટેશિયમ હોય છે. હાઈ બ્લડ પ્રેશર ધરાવતી વ્યક્તિઓ તેમના આહારમાં તેનો સમાવેશ કરે તો તેમનું બ્લડ પ્રેશર ઓછું થઈ શકે છે
ટાઈફોઈડ ને દૂર કરે છે :-
સરગવાની છાલ ને પાણીમાં ઘસીને 1 થી 2 ટીપા નાકમાં નાખવાથી મગજ નો તાવ કે ટાઈફોઈડ મટે છે. સરગવાના 20 ગ્રામ તાજા મૂળ ને 100 મિલી પાણીમાં ઉકાળીને ગાળીને પીવાથી ટાઇફોઇડ મટે છે.
આંખના રોગો દૂર થાય છે :-
ઉધરસ અને કફ ને કારણે આંખોમાંથી પાણી નીકળતું હોય તો સરગવના પાનને વાટીને આંખો પર તેની પુરી લગાવવાથી આંખોમાંથી નીકળતું પાણી બંધ થઈ જાય છે. સરગવાના
પાનના 50 મિલી રસમાં બે ચમચી મધ ભેળવીને કાજલ ની જેમ આંખોમાં લગાવવાથી આંખોની ઝાંખી દૂર થાય છે. સરગવાના પાનના રસમાં સમાન માત્રામાં મધ મિક્સ કરીને 2 ટીપાં આંખોમાં નાખવાથી આંખનો દુખાવો મટે છે.
કાનના રોગ દૂર થાય છે :-
સરગવાના મૂળના 20 મિલી રસમાં 1 ચમચી મધ અને 50 મિલી તેલ મિક્સ કરીને કાનમાં 2 ટીપા નાખવાથી કાનનો દુખાવો મટે છે. સરગવાના ગુંદર ને તલ ના તેલમાં ગરમ કરી ને ગાળી લો.આના 2 થી 2 ટીપા નાખવાથી કાનનો દુખાવો મટે છે. સરગવાની છાલ અને સરસવને ( રાઇ) પીસીને પેસ્ટ બનાવો.કાન ના પડદામાં જો સોજો હોય તો તેને લગાવાથી સોજો દૂર થાય છે.
પેટના રોગો ને દૂર કરે છે :-
સરગવા, સરસવ અને આદુના તાજા મૂળ સમાન માત્રામાં લઈને 1 ગ્રામની ગોળી બનાવીને સવાર-સાંજ 2 ગોળી લેવાથી ગેસ્ટ્રાઈટિસ નિષ્ક્રિય થાય છે. 10 થી 20 મિલીલીટર ઉકળતા પાણીમાં 2 ગ્રામ આદુ ભેળવીને દિવસમાં બે વાર પીવાથી પાચન ઝડપથી થાય છે. સરગવાના મૂળ અને દેવદારના મૂળને સમાન માત્રામાં ભેળવીને (ગાજર અને બીટના રસની જેમ પીવો) તેને ગરમ કરીને પીવાથી અપચોને કારણે પેટનો દુખાવો મટે છે.
પેટનું ફૂલવું કે પેટમાં દુખાવો થતો હોય તો 100 ગ્રામ સરગવાના મૂળમાં 5 ગ્રામ હિંગ અને 20 ગ્રામ આદુ ભેળવીને 1-1 ગ્રામની ગોળી બનાવી દિવસમાં 2-3 વખત લેવી. સરગવના પાનને પાણીમાં ગરમ કરીને પેટ પર લગાડવાથી પેટ નો દુઃખાવો મટે છે. સરગવાના શીંગનું શાક ખાવાથી પેટના કીડા મરી જાય છે. 50 ગ્રામ સરગવાના મૂળને 200 મિલી પાણીમાં ભેળવી તેની ચટણી બનાવી થોડી માત્રામાં પીવાથી જલનધર ( પેટ ફૂલવાનો રોગ )પણ મટે છે.
કીડનીની સમસ્યા ને દૂર કરે છે :-
સરગવાના ગુંદરનું 5 ગ્રામ દહીં સાથે દરરોજ 7 દિવસ સુધી લેવાથી પેશાબની સમસ્યા દૂર થાય છે. સરગવાના મૂળની 20 ગ્રામ છાલનો ઉકાળો બનાવીને દિવસમાં ત્રણ વખત પીવાથી કિડનીની પથરી મટે છે. આ ઉપયોગ એપીલેપ્સીમાં પણ ફાયદાકારક છે
ગઠિયો વાને પણ દૂર કરે છે :-
સરગવા નો ગુંદર લગાવવાથી ગાંઠિયો વા પણ દૂર થાય છે.. સરગવાના પાનને તેલમાં પીસીને ગરમ કર્યા બાદ લગાવવાથી ઘૂંટણનો જુનો દુખાવો મટે છે. સરગવા, સરસવ અને આદુના તાજાં મૂળ સરખા ભાગે લઈ 1-1 ગ્રામની ગોળી બનાવી સવાર-સાંજ 2 ગોળી લેવી. સરગવાના બીજના તેલની માલિશ કરવાથી સાંધાના દુખાવામાં આરામ મળે છે. સરગવાના પાન ને તેલમાં નાખી લેપ બનાવી ને તેને લગાવી ને તડકામાં બેસવાથી મોચ અને ઉઝરડાનો દુખાવો મટે છે.
વજન ઘટાડવા માટે પણ ઉપયોગી છે :-
ક્લોરોજેનિક એસિડ સ્થૂળતા અને સ્થૂળતાના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. આ એસિડમાં ક્ષમતા વિરોધી ગુણધર્મો છે જે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. આ માટે વધુ વજનવાળા અને વધુ વજનવાળા લોકોએ તેમના નિયમિત આહારમાં સરગવાનો સમાવેશ કરવો જોઈએ.
કેન્સર :-
સરગવાની 20 ગ્રામ છાલને ઉકાળીને લીવરના કેન્સર માટે પીવાથી કેન્સરમાં રાહત મળે છે. સરગવાની છાલ અને સરગવાના પાંદડામાં કેન્સર વિરોધી અને ગાંઠ વિરોધી ગુણ હોય છે. આ ઉપરાંત, સરગવાના પાંદડામાં ભરપૂર માત્રામાં પોલીફેનોલ્સ હોય છે, જેમાં એન્ટીઓક્સીડેન્ટ અને કેન્સર વિરોધી ગુણ હોય છે જે આ જીવલેણ રોગને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે
ડાયાબિટીસને કંટ્રોલ કરે છે :-
સરગવવો ખાવાથી ડાયાબિટીસની કંટ્રોલ થઈ શકે છે. તેમાં ડાયાબિટીક વિરોધી ગુણો છે જે બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરે છે. જેના કારણે વધારાની ખાંડની માત્રા ઓછી થાય છે. સરગવામાં રિબોફ્લેવિન ભરપૂર માત્રામાં હોય છે જે બ્લડ સુગરને ઓછું કરે છે તેથી સરગવાના પાનની ગોળીઓ બનાવો - સરગવાના ફાયદા
એનિમિયાને દૂર કરે છે :-
એનીમિયા
એટલે કે લાલ રક્તકણોની ઉણપને દૂર કરવા માટે તેના પાંદડાનું સેવન ખૂબ જ
ફાયદાકારક છે. સરગવાના પાંદડાના ઇથેનોલિક અર્કમાં એનિમિક ગુણધર્મો છે,
તેથી તેના સેવનથી હિમોગ્લોબિનનું સ્તર સુધરે છે. તો સરગવો લાલ રક્તકણોના
ઉત્પાદનમાં મદદ કરે છે.
હાડકાં માટે ઉપયોગી :-
જેમ જેમ તમારી ઉંમર વધતી જાય તેમ તેમ તમારા હાડકાંની સંભાળ રાખવી અને તેમને સ્વસ્થ રાખવા જરૂરી છે. સરગવાના સેવનથી હાડકાંને મજબૂત અને સ્વસ્થ રાખી શકાય છે. કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ અને ફોસ્ફરસ હાડકાં માટે જરૂરી પોષક તત્વો છે. આ ગુણો હાડકાંને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે. સરગાવોમાં હાડકાના રોગના જોખમને ઘટાડવાની મિલકત પણ છે.
મગજ માટે ઉપયોગી :-
સરગવો મનને સ્વસ્થ રાખવામાં પણ મદદ કરે છે. વૃદ્ધત્વ મગજને અસર કરે છે અને ઘણા ન્યુરોલોજીકલ રોગો જેમ કે અલ્ઝાઈમર રોગ, પાર્કિન્સન રોગ અને સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે. આ સમસ્યાથી બચવા માટે સરગવો ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તે અલ્ઝાઈમર રોગવાળા અલ્ઝાઈમરના દર્દીઓની યાદશક્તિને તીક્ષ્ણ અને સુધારવામાં પણ મદદ કરે છે - સરગવાના ફાયદા
લીવરની સમસ્યાને દૂર કરે છે :-
અસંતુલિત અને બિનજરૂરી વસ્તુઓ ખાવાથી લીવર પર નકારાત્મક અસર પડે છે. સરગવાની શીંગો અથવા તેના પાનને આહારમાં સામેલ કરવું ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તેમાં કાર્સેટિન નામના ફ્લેવોનોલ્સ હોય છે જે લીવરને થતા કોઈપણ પ્રકારના નુકસાનને અટકાવે છે. સરગવાના પાન, ફૂલ તેમજ શીંગો ખાવાથી લીવરના જીવલેણ રોગોથી બચી શકાય છે.
શ્વાસ સંબંધી રોગો દૂર થાય છે :-
સરગવો અને આદુનો રસ સરખા પ્રમાણમાં મેળવીને પીવાથી શ્વાસ સંબંધી રોગો મટે છે. 10 થી 15 મિલી દરરોજ સવાર-સાંજ લેવાથી શ્વાસ સંબંધી રોગોમાં ફાયદો થાય છે અને શ્વાસ સંબંધી રોગો મટે છે. સરગવામાં પણ વિટામિન સીનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે. જ્યારે વિટામિન કેટલીક બીમારીઓ સામે રક્ષણ આપે છે, જે શરદી અને શરદીમાં પણ રાહત આપે છે. શરદીને કારણે નાક બંધ થઈ ગયું હોય તો સરગવના પાનને ઉકાળીને તેની વરાળ શ્વાસમાં લેવાથી નાક અને કાન ખૂલી જાય છે.
આ સિવાય સરગવાની છાલ 10 ગ્રામ પાણીમાં ભેળવીને પીવાથી સોજો મટે છે. સરગવાની છાલનો લેપ લગાવાથી ન્યુમોનિયા, પાંસળીનો દુખાવો, કોલિક વગેરે મટે છે. સરગવા ને શાકભાજી તરીકે ખાવાથી લીવરની સમસ્યા, બરોળના રોગો, રક્તવાહિની સમસ્યાઓ, સ્નાયુઓની નબળાઈ, જકડાઈ જવા, ફોલ્લાઓ અને કોઢ ને દૂર કરે છે.સરગવાના મૂળને વાટી ને ગરમ કરીને તેનો લેપ લગાડવાથી હાથીપગા નો રોગ મટે છે.
સરગવાના મૂળની છાલને પાણીમાં ઘસવાથી દાદર મટે છે. સરગવાના મૂળને વાટીને સરસવના તેલમાં ભેળવી ને લગાવાથી ખંજવાળ મટે છે. સરગવાના મૂળનો ઉકાળો બનાવીને કોગળા કરવાથી અવાજ ની કર્કશતાં ની સમસ્યા દૂર થાય છે અને અવાજ ખુલે છે. સરગવાના ગુંદર ને પાણીમાં ઓગાળીને મોઢામાં ઘસવાથી દાંતના રોગ મટે છે. સરગવાના 8 થી 10 ફૂલને 250 મિલી દૂધમાં ઉકાળીને દિવસમાં બે વાર પીવાથી શારીરિક નબળાઈ દૂર થાય છે અને પુરુષત્વ વધે છે - સરગવાના ફાયદા
આમ સરગવો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ઔષધિ છે અને અનેક રોગોનો નાશ કરે છે. આયુર્વેદ અનુસાર, તે એક એવી જડીબુટ્ટી છે જે 300 થી વધુ બિમારીઓને મટાડે છે, જે અહીં દર્શાવેલ છે. અમે આશા રાખીએ છીએ કે સરગવા વિશેની આ માહિતી તમારા માટે ખૂબ જ ઉપયોગી થશે અને તમે સરગવાના ફળો, ફૂલો, મૂળ, બીજ, પાંદડા, છાલ, ગુંદર નો ઉપયોગ માત્ર શાકભાજી તરીકે જ નહીં પરંતુ ઘણા રોગોને દૂર કરવા માટે દવા તરીકે પણ કરી શકો છો.
નોંધ :- અમારા દ્વારા પુરી પાડવામાં આવતી માહિતી એ માત્ર અમારા નિઃસ્વાર્થ પણાના હેતુના આશયથી ઈન્ટરનેટ અને અન્ય માધ્યમ થકી માહિતી મેળવીને ફક્ત ને ફક્ત શૈક્ષણિક અર્થે લોકો સુધી પહોંચાડવાનો છે. માટે કોઈ પણ વસ્તુનું સેવન તથા કોઈપણ જાતની આયુર્વેદિક ઔષધી કે ઘરગથ્થુ પ્રયોગ કરતા પહેલા તમારા અનુભવી વૈદ્ય, ફેમિલી ડોક્ટર કે જે તે વિષયના નિષ્ણાંત ની સલાહ અવશ્ય લો.
આ પણ વાંચો.....
- કોઈ પણ જાતની દવા લીધા વગર ડાયાબિટીસની મટાડવી હોય તો કરી લો આ ઉપાય
- વૃદ્ધાવસ્થામાં મગજ ઝડપી દોડવું હોયતો અત્યારથી જ નિયમિત દરરોજ ખાવાનું ચાલુ કરીદો આ ગુણકારી વસ્તુ
- શરીરમાં વારંવાર થાક લાગતો હોય, નબળાઈ લગતી હોય તો આજથી રોજ ખાવાનું ચાલુ કરીદો આટલી શક્તિ વર્ધક વસ્તુઓ
- ફણગાવેલા કઠોળ એટલે આરોગ્ય નો અદ્ભુત ખજાનો..!! જાણો એના 10 ઉપયોગી ફાયદાઓ ...
- માત્ર ૧૫ કલાકમાં જ તમારા ફેફ્સામાં રહેલી વર્ષો જુની ગંદકીને દૂર કરી દેશે આ ઉપાય....
- કાળા મરી કેટલા પ્રમાણ માં કઈ રીતે ખાવા થી શું ફાયદા થાય છે. જાણો, કાળા મરી ની ઐતિહાસિક અને આયુર્વેદિક વિગત...
- માત્ર આટલુંજ કરશો તો કોઈ પણ દવા ની ગોળી વગર ઇમ્યુનિટી આપોઆપ વધી જશે. - How to Increase Immunity
- 10+ ઉપયોગમાં આવે એવી ઘરગથ્થુ હેલ્થ ટિપ્સ અને ઘરગથ્થુ સલાહ
7 ટિપ્પણીઓ
YES
જવાબ આપોકાઢી નાખોમોકલો
જવાબ આપોકાઢી નાખોમને ટાયબિટિશછે
જવાબ આપોકાઢી નાખોભાવસાર કામીનીબેન એ
જવાબ આપોકાઢી નાખોગોળીમોકલો
જવાબ આપોકાઢી નાખો18/A કરુણાસોસાયટી નવાવાડજ અમરનાથ મહાદેવ નીબાજુમા
જવાબ આપોકાઢી નાખોઢીચણ દુખાવો કમરનીગાદી
જવાબ આપોકાઢી નાખો